1 Μαρτίου, 2016
Με λαμπρότητα, παρά τη βροχή, πραγματοποιήθηκαν στον Κολινδρό Πιερίας οι εκδηλώσεις για τον εορτασμό της 138ης επετείου της επανάστασης του Κολινδρού το 1878.
Ο επίσκοπος Κίτρους Νικόλαος Λούσης, που τότε η επισκοπή είχε έδρα τον Κολινδρό, φλογερός πατριώτης και ζηλωτής της ελευθερίας, πρωτοστάτησε στην επανάσταση της Πιερίας και του Ολύμπου, ευλόγησε τον αγώνα, συγχρόνως έλαβε και ενεργό μέρος ως ο τελευταίος πολεμιστής. Ο Αθανάσιος Κοκοράβας για την εξέγερση αυτή σε έκθεσή του προς την Μακεδονική Επιτροπή των Αθηνών έγραφε ότι: «ο επίσκοπος Νικόλαος ενωθείς μετά οπλαρχηγών των Πιερίων, ενεψύχωνε τους αγωνιστάς και υφίστατο παν ό,τι και ο τελευταίος στρατιώτης. Δεν παύει εργαζόμενος υπέρ ευοδώσεως του έργου, ού η ελπίς επιτεύξεως δεκαπλασιάζει τον ζήλον και την προθυμίαν τους». Μέσα στον Κολινδρό οχυρώθηκαν 700 άτομα, με τις εντολές των οπλαρχηγών Χοστέβα και Καλογύρου, όπως είχε υποδείξει και ο δραστήριος Έλληνας πρόξενος στη Θεσσαλονίκη Κωνσταντίνος Βατικιώτης. Οργανώθηκαν να αποκρούσουν τον Τούρκο στρατηγό Ασάφ Πασά που πλησίαζε με δύναμη 6 ταγμάτων, μέρος των οποίων προερχόταν ακόμα και από το Κοσσυφοπέδιο. Επεδίωξαν να ενισχυθούν με όπλα και πολεμοφόδια, στέλνοντας αποστολή στην Πέτρα Ολύμπου, όπου ήταν η αποθήκη οπλισμού του Κοσμά Δουμπιώτη, αλλά επέστρεψαν με λίγα όπλα.
Την 22α Φεβρουαρίου, ο ηρωικός επίσκοπος Νικόλαος Λούσης με το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της κωμόπολης του Κολινδρού εξήλθε στη θέση Φούντα και περιστοιχούμενος από όλους τους οπλίτες, δεήθηκε υπέρ του αρχόμενου αγώνα. Κήρυξε την επανάσταση που ονομάστηκε και «ανταρσία». Ευλόγησε τη σημαία και ύψωσε αυτήν εν μέσω ζητωκραυγών υπέρ της ελευθερίας και της ένωσης της Μακεδονίας με τη μητέρα Ελλάδα. Οι επικεφαλής των εξεγερμένων του Κολινδρού, βλέποντας ότι έχουν προβλήματα ανεφοδιασμού και αδυνατώντας να αναμετρηθούν με τις ισχυρές τουρκικές δυνάμεις, εγκατέλειψαν μαζί με τους ντόπιους την κωμόπολη.
Την 25η Φεβρουαρίου, κατόπιν συνεννοήσεως με τον λαμπρό πατριώτη και αγωνιστή Βαγγέλη Χοστέβα, ο επίσκοπος Λούσης πυρπόλησε την επισκοπή του, το μητροπολιτικό κτήριο, για να μην περιέλθει στους Τούρκους, και με τη σκέψη ότι αν αποτύχει η επανάσταση δεν την χρειαζόταν πλέον, εάν όμως πετύχαινε τότε θα έκτιζε νέα, μεγαλύτερη. Την επόμενη ημέρα οδήγησε τα γυναικόπαιδα του Κολινδρού και των άλλων χωριών στο μοναστήρι των Αγίων Πάντων, που βρίσκεται κοντά στη Βεργίνα. Οι Τούρκοι ανενόχλητοι, αφού κατέλαβαν τον Κολινδρό, κινήθηκαν προς την Κατερίνη και κατέληξαν στο Λιτόχωρο, το οποίο λεηλάτησαν και πυρπόλησαν. Ο Ασάφ Πασάς, όταν ολοκλήρωσε την καταστολή της επανάστασης στον Όλυμπο και την Πιερία, στράφηκε προς τη μονή των Αγίων Πάντων, όπου κρύβονταν οι επαναστάτες του Κολινδρού και οι άμαχοι κάτοικοι της περιοχής. Η αντίσταση των εξεγερμένων δεν ήταν αρκετή να σταματήσει τα τουρκικά στίφη.
Εκεί στις 15 Μαρτίου 1878, σαν άλλο Ζάλογγο, γράφτηκε και ο επίλογος της ανταρσίας. Ψυχές άμαχων Κολινδρινών χάθηκαν από τις ωμότητες των Τούρκων. Χωριά λεηλατήθηκαν, γυναικόπαιδα και άμαχοι συνελήφθησαν και αφέθηκαν αργότερα ελεύθεροι να επιστρέψουν στον τόπο τους. Γυναίκες ρίχτηκαν σε απόκρημνο γκρεμό κοντά στο μοναστήρι των Αγίων Πάντων, για να μη πέσουν στα χέρια των Τούρκων. Ο επίσκοπος Νικόλαος Λούσης ακολούθησε τους οπλαρχηγούς του αγώνα και παρακολούθησε εκ του σύνεγγυς όλες τις μάχες, εμψυχώνοντας τους πολεμιστές και περιθάλποντας τα γυναικόπαιδα. Μετά την αποτυχία του κινήματος της Μακεδονίας, κατήλθε στη νότια Ελλάδα και διέμεινε για λίγο στην Αθήνα.
Η επανάσταση του 1878, αν και δεν πέτυχε τον άμεσο αντικειμενικό σκοπό της και δεν οδήγησε στην απελευθέρωση της Μακεδονίας από τον Τουρκικό ζυγό, όμως, παρά την αποτυχία της, πέτυχε να ματαιώσει κάτι το ολέθριο για τον Ελληνισμό. Κάτι που αν επήρχετο, σήμερα εμείς δεν θα αναπνέαμε τον μυροβόλο αέρα της ελληνικής ελευθερίας. Πέτυχε με το συνέδριο του Βερολίνου, τη ματαίωση της επαίσχυντης συνθήκης του Αγίου Στεφάνου, της οποίας το περίφημο 60ο άρθρο δημιουργούσε τη μεγάλη Βουλγαρία από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι την Αλβανία και από τον Δούναβη μέχρι τον Όλυμπο και το Αιγαίο. Πέτυχε τη ματαίωση της παραχώρησης της Μακεδονίας στους Βούλγαρους. Κι έτσι δόθηκε η ευκαιρία στο Ελληνικό Έθνος να χαρίσει την ελευθερία και στη μαρτυρική Μακεδονία, με τους νικηφόρους πολέμους του 1912-13
Κατηγορία: Ιστορικα - Μακεδονικός Αγώνας • Τα νέα της Εταιρείας